સામાજિક સુરક્ષા અને કામની માંગણી અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું

એક્શનએડ એસોસિએશન દ્વારા 5 રાજ્યોના 67 જિલ્લાઓમાં સામાજિક સુરક્ષા અને કામની માંગણી અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.
22 સપ્ટેમ્બર, 2021 એક્શનએઇડ એસોસિએશને 5 રાજ્યો (ગુજરાત, કાશ્મીર, ઉત્તરપ્રદેશ, ઉત્તરાખંડ અને રાજસ્થાન) ના 67 જિલ્લાઓમાં “સામાજિક સુરક્ષા અને કાર્ય માંગ અભિયાન” શરૂ કર્યું, શ્રી યોગેશ કુમાર, અધિક કમિશનર, મનરેગા, ઉત્તર સરકાર દ્વારા એક વર્ચ્યુઅલ અભિયાન બેઠકમાં કરવામાં આવેલ પ્રદેશ. જેમાં 5 રાજ્યોના 300 થી વધુ લોકો જોડાયા હતા.
અભિયાનનો હેતુ અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને સામાજિક સુરક્ષા અને રોજગાર સંબંધિત યોજનાઓ વિશે જાગૃત કરવાનો અને કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા શરૂ કરાયેલા ‘ઇ શ્રમ’ પોર્ટલમાં નોંધણી કરાવવાનો છે. અભિયાન દ્વારા મનરેગા, લઘુત્તમ વેતન, આવાસ, જમીન અને અસંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોની સામાજિક સુરક્ષા જેવા મહત્વના મુદ્દાઓ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે.
2017-18માં નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઓફિસ (NSSO) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા સર્વે અનુસાર, દેશમાં અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં લગભગ 38 કરોડ કામદારો કાર્યરત છે. આ અસંગઠિત ક્ષેત્રમાં કામ કરતા મજૂરોની રોજગારી અનિયમિત છે. તેની કુદરતી આફતની વિપરીત અસર છે. ઘણા વિસ્તારોમાં કામદારોની આવક નિયત લઘુતમ વેતન કરતા ઘણી ઓછી છે. આમાંના મોટાભાગના અસંગઠિત કામદારો પાસે રોજગારીનો કોઈ કાયમી સ્ત્રોત નથી અને તેમને તેમના મૂળ સ્થાનોથી દૂર અલગ અલગ જગ્યાએ વેતન માટે સ્થળાંતર કરવું પડે છે. જેના કારણે કામદારો કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોની આ કલ્યાણકારી યોજનાઓ જેવી કે મનરેગા, લઘુત્તમ વેતન, આવાસ, આરોગ્ય વીમો અને સામાજિક સુરક્ષાથી વંચિત છે.
બેઠકમાં ઉપસ્થિત તાહિરા હુસેન (સામાજિક કાર્યકર) એ જણાવ્યું કે મહિલા મજૂરોના મુદ્દે વાત કરતી વખતે તેમણે કહ્યું કે મહિલાઓ માટે કામના સ્થળે શૌચાલય વગેરે જેવી મૂળભૂત સુવિધાઓનો અભાવ છે, જેની સીધી અસર તેમના સ્વાસ્થ્ય પર પડે છે.
તેમણે કહ્યું કે ઘરે અને બહાર કામ કરતી મહિલા મજૂરો માટે સન્માન, રોજગાર, પેન્શન અને સામાજિક સુરક્ષા પર વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે.
બીજી બાજુ, મનરેગાના અધિક કમિશનર યોગેશ કુમારે કહ્યું કે ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર દ્વારા મનરેગા મજૂરો માટે ઘણી મહત્વની યોજનાઓ છે, જેમાં 20-39 મજૂરો માટે એક મહિલા બનાવવામાં આવશે. ત્રિમાસિક રજિસ્ટરમાં લગભગ 48 હજાર મહિલાઓને મહિલા નોકરાણી તરીકે કામ મળશે, જેના કારણે તેમની વાર્ષિક આવક વીસ હજાર ચારસો રૂપિયા થશે. લક્ષ્યમાં 5 લાખ લોકોને વ્યક્તિગત કામો માટે લાભો સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે અને મિશન 20 માં, દરેક પંચાયતમાં 100 પરિવારોને કામની ખાતરી આપવામાં આવશે.

આ યોજનાઓને જોડીને, તેઓ આયુષ્માન ભારત વીમાનો લાભ પણ મેળવી શકે છે અને સાથે સાથે તેમને તેમની સામાજિક સુરક્ષા પણ મળશે. ઇ-શ્રમ પોર્ટલ વિશે માહિતી આપતા ઉત્તરપ્રદેશના ડેપ્યુટી લેબર કમિશનર સોશિયલ સિક્યુરિટી બોર્ડ શમીમ અખ્તરે કહ્યું કે આ પોર્ટલ પ્રધાનમંત્રીએ 26 ઓગસ્ટ 2021 ના ​​રોજ લોન્ચ કર્યું છે. આમાં, કામદારોની નોંધણી મફત છે, અને આમાં, 156 પ્રકારના કામમાં રોકાયેલા કામદારોની નોંધણી કરી શકાય છે અને ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર આ વર્ષના અંત સુધીમાં 6 કરોડથી વધુ કામદારોની નોંધણી સુનિશ્ચિત કરવાનું લક્ષ્ય ધરાવે છે, તેથી કે તેઓ અને તેમના પરિવારને સામાજિક સુરક્ષા અને કલ્યાણ યોજનાઓ સાથે જોડી શકાય. નોંધાયેલા કામદારોને આયુષ્માન ભારત અને આકસ્મિક વીમાનો લાભ મળશે.
એક્શન એઇડ એસોસિયેશનના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર સંદીપ ચાચરાએ જણાવ્યું હતું કે અભિયાનની પહેલ ખૂબ મહત્વની અને જરૂરી છે. તેને વંચિત સમુદાયો સુધી લઈ જવું જોઈએ. આમાં કામદારો ખાસ કરીને મહિલા મજૂરોએ શિક્ષણ, આરોગ્ય અને બાળમજૂરી પર ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. જમીન, આવાસ, ખોરાક અને લઘુતમ વેતન વગેરેની વિશેષ વિચારણા સાથે સામાજિક સુરક્ષા માટે કામ કરવાની જરૂર છે. ખાલિદ ચૌધરી જી રિજનલ મેનેજર લખનૌએ એક્શન એન્ડ દ્વારા આ અભિયાનનું પોસ્ટર લોન્ચ કર્યું અને કહ્યું કે અમે આ અભિયાનને જમીન પર 5 રાજ્યોમાં સાથે લઈ જઈશું અને કામદારોને સશક્ત બનાવીશું.

રીપોર્ટ :- ચિરાગ તમાકુવાલા ડભોઇ